ضوابط انتخاب ارقام و پایه های انواع گردو

ضوابط انتخاب ارقام و پایه های گردو :

ارقام پیوندی ،کشت بافتی ،شناسه دار و مقاوم به تنش های محیطی، دیر برگ( دیرگل) و پر محصول گردو در اولویت می باشند.

ارقام گردوی مناسب جهت کشت :

بهترین ارقام گردو برای کشت عبارتند از چندلر، فرنور، هاوارد، پدرو، هارتلی و ارقام گرده افشان فرانکت، روند، ایوارتو و فرنت.

رقم چندلر:

این رقم از تلاقی رقم پدرو با ژنوتیپ ۲۲۴-۵۶ ucبه دست آمده است. که دارای عملکرد بالا بوده و گلدهی آن به صورت جانبی می‌باشد به طوری که۸۶ درصد جوانه های جانبی به گل تبدیل می شوند. میوه آن بزرگ و بیضی شکل می باشد و قدرت رشد این درخت متوسط بوده و رشد نیمه راست دارد.

به دلیل عدم هم‌پوشانی دانه گرده آن با زمان آمادگی گلهای ماده، ارقام گرده زایی مثل سیسکو، شارچ، فرانکت و روند دو مونتیناک همراه با این رقم کاشته می شوند. در بررسی های انجام شده در ایران این رقم بیشترین مقاومت را به سرمای زمستانه در بین ارقام و ژنوتیپ‌های بررسی شده نشان داده است گردوی چندلر دیررس بوده و به همین دلیل با پوست به بازار عرضه می شود.

این رقم گردو به کارهای کشت بافت نیز خوب جواب داده و کارهای کشت بافتی زیادی با موقعیت روی آن انجام شده است براساس تحقیقات انجام شده در ایران، رقم چندلر ریشه زایی متوسطی را در محیط کشت بافت از خود نشان می دهد.

بعلاوه چندلر از لحاظ تولید تعداد ریشه ها و قطر ریشه ها درحد متوسط می باشد. هم چنین تحقیقات انجام شده در مورد قدرت رشد و عملکرد رقم چندلر تکثیر شده از طریق کشت بافت با رقم چندلر پیوند شده، نشان داد که درختان چندلر حاصل از کشت بافت که روی ریشه های خود رشد کرده اند در مقایسه با سایر درختان چندلر پیوند شده روی پایه پارادوکس از رشد بیشتری برخوردار بوده، عملکرد این رقم بر روی ریشه های خود ۳-۵/۱ برابر بیشتر از عملکرد آن در حالت پیوند روی پایه پارادوکس می باشد.

بالا بودن عمل‌کرد در این حالت، ناشی از رشد زیاد چندلر روی ریشه های خود می باشد. ولی باید توجه کرد که درختان چندلر که روی ریشه خود رشد کرده اند درمقایسه با درختان پیوندی به نماتد های زخم ریشه حساس می باشند. این رقم جزء ارقام بسیار خوب و امید بخش برای کشت و کار در آینده می باشد با توجه به ویژگی های مثبتی که رقم چندلر وجود دارد انتظار می‌رود که این رقم احداث باغهای جدید مناسب باشد.

رقم هارتلی:

این رقم در سال ۱۹۰۹ میلادی توسط جان هارتلی از بین جمعیت دانهالی گزینش شده و از سال ۱۹۴۵ میلادی تکثیر و کشت و کار آن در کالیفرنیا شروع شد. تا سال ۱۹۹۷ میلادی بیشترین سطح زیر کشت گردوی بارور را در آمریکا دارا بود و در حال حاضر نیز یکی از مهم ترین واریته های کشت شده در ایالت کالیفرنیا می‌باشد.

عملکرد درخت بالغ هارتلی خیلی خوب می باشد اما کمتر از چندلر بار می دهد، زیرا تنها ۵ تا ۱۰ درصد باردهی جانبی دارد. مهم ترین ویژگی این رقم داشتن میوه های درشت با مغز سفید رنگ، طعم خوب و پیش رس می باشد. شهرت رقم هارتلی به سبب مغز روشن، عدم حساسیت به بلایت و کرم سیب و عملکرد بالای آن است.

به طوری که این رقم برای مدت زمان طولانی به خاطر داشتن عملکرد خوب و کیفیت بالای میوه، اولین انتخاب برای تولید کنندهای کالیفرنیایی بوده است. این رقم نیز مثل رقم فرانکت فقط در مناطقی که سرمای دیر رس بهاره رخ نمی‌دهد،کاشته می شود مقاومت به سرمای زمستانه نیز در آن متوسط می‌باشد.

واریته‌ای پر رشد بوده که گلدهی آن به صورت انتهایی می باشد. اگر چه این رقم آهسته به بار می نشیند و درصد مغز آن متوسط است ولی به دلیل قابلیت پذیرش عالی آن توسط مصرف کننده، بیشتر به مصرف تازه خوری می رسد با این حال مغز آن قابلیت خشک کردن را نیز دارد.

خشک میوه پهن با قاعده مسطح و نوک تیز است. مشکل جدی رقم هارتلی حساسیت به شانکر تنه است که با آبیاری کم و کاشت در خاکهای فقیر قابل کنترل است.طبق بررسی های انجام شده در کشور، این رقم سازگاری خوبی با شرایط ایران داشته و همراه با ارقام چندلر و پدرو جزءارقام برترخارجی بوده و قابل توصیه برای شرایط اقلیمی ایران است.

رقم پدرو:

این رقم که از تلاقی رقم مایت و پاین در سال ۱۹۵۲ میلادی به دست آمده است، رقمی دارای باردهی جانبی و پر محصول می‌باشد که نسبت به ارقام دارای باردهی انتهایی ۵۰-۳۰ درصد عمل کرد بالاتری دارد. از لحاظ مقاومت به سرمای زمستانه نیز مقاومت متوسط دارد(شکل ۳۹). میوه های آن متوسط رس و کیفیت میوه خوب می‌باشد.

رقم روند دو مونتیگناک:

این رقم یکی از ارقام گرده زای گردو می‌باشد که برای بسیاری از ارقام فرانکت،. لارا، هارتلی، پدرو و چندلر استفاده می شود حساسیت به سرمای زمستانه در این رقم نیز متوسط می‌باشد. این رقم دارای میوه های کوچک (کمتر از ۸ گرم) می باشد ولی با توجه به طول دروه گرده دهی و زمان ریزش گرده از اهمیت بسیار بالایی برخوردار می باشد.

رقم Z63 (جمال):

این ژنوتیپ از میان ژنوتیپ های ایستگاه کمال شهر انتخاب شده است. درخت آن دارای شکل نیمه گسترده با قدرت رشدی متوسط می‌باشد. درصد قابل توجهی از گل های ماده این رقم بر روی شاخه های جانبی تشکیل می شود.

زمان برگ دهی این رقم متوسط بوده که در برخی از سال ها دچار سرما زدگی می شود. مقاومت به سرمای زمستانه نیز در آن متوسط می‌باشد. این رقم پروتاندر بوده و گل های نر آن زود تر از گل های ماده باز می شود به طوری که نیاز به رقم گرده زا دارد.

متوسط وزن یک میوه آن با پوست چوبی ۱۱ گرم می‌باشد. میوه آن کشیده، رنگ مغز کهربائی سفید و درصد مغز آن بالامی‌باشد.. رقم ۶۳Z به عنوان یک ژنوتیپ امید بخش برای کشت در شرایط آب و هوایی ایران معرفی شده است.

رقم Z30(دماوند):

این ژنوتیپ نیز از ژنوتیپ های انتخابی ایستگاه کمال شهر می‌باشد که به عنوان گرده زا برای اکثر ژنوتیپ های انتخابی داخل کشور کاربرد دارد. از لحاظ برگ دهی جزء ارقام زودبرگده و پروتوژین می باشد. همچنین در بین ۱۵ رقم و ژنوتیپ ارزیابی شده ، زودرس ترین رقم می باشد.

ارقام مهم گردو و ارقام گرده افشان مناسب